„Nie w blasku kamieni, ale w pokorze i łagodności...”

Wokół duchowości św. Jadwigi Królowej

Sesja naukowa w dziesięciolecie jej kanonizacji – 6 czerwca 2007 roku

Aula Uniwersytecka Collegium Novum

W trakcie sesji naukowej – Collegium Novum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Duchowość Królowej

„Nie w blasku kamieni, ale w pokorze i łagodności...” – wokół duchowości św. Jadwigi Królowej w 10-lecie kanonizacji Pani Wawelskiej i 750-lecie lokacji Krakowa. Tak brzmiał temat sesji naukowej zorganizowanej w dniu 6 czerwca 2007 roku przez Papieską Akademię Teologiczną w Krakowie. Naukowcy z UJ i PAT dyskutowali na ten temat w Collegium Novum. Sesję rozpoczęto odczytaniem Psalmu 8.

Rektor UJ prof. dr hab. Karol Musioł powitał przybyłych gości i prelegentów, szczególnie Wielkiego Kanclerza PAT kard. Stanisława Dziwisza, i jej rektora ks. prof. dr. hab. Jana Macieja Dyducha, prof. Kazimierza Wiatra i rektorów prof. dr. hab. Janusza Żmiję i prof. dr. hab. Andrzeja Bałandę. Podziękował Papieskiej Akademii, że wybrała salę Collegium Novum na to ważne spotkanie, uważając, że św. Jadwiga Królowa, której poświęcona jest sesja „najpiękniej łączy” Uniwersytet Jagielloński z Akademią. Podkreślił, że Święta umiała dzielić swój czas między wiarę, Kościół i sprawy państwowe. Zaświadczała o tym, że wiara może być połączona z wielkimi działaniami najwyższych władz państwowych. Swoje krótkie życie dedykowała Polsce, dedykowała również Uniwersytetowi, bo to ona walczyła, żeby Wydział Teologiczny pojawił się w Studium Generale. Odpowiadając na te wezwania Świętej, Fundusz Uniwersytetu Jagiellońskiego został nazwany jej imieniem. Celem Funduszu jest wspieranie pracowników naukowych oraz doktorantów pochodzących z krajów Europy Środkowej i Wschodniej, krajów byłego Związku Radzieckiego oraz krajów bałkańskich, którzy w Krakowie realizują swoje projekty naukowo-badawcze. Do tej pory 700 osób – jak zauważył Rektor – skorzystało z tej formy pomocy i zapoznało się z życiem i dokonaniem św. Jadwigi Andegaweńskiej, z historią Uniwersytetu, która zawsze – jeżeli wspominamy odnowienie Uniwersytetu – rozpoczyna się od Królowej Jadwigi. Podkreślił Jej dobre życie, Jej wielkość.

Sesję otworzył kard. Stanisław Dziwisz, Wielki Kanclerz PAT, słowami sługi Bożego Jana Pawła II wypowiedzianymi 20 lat temu w katedrze wawelskiej: „Jadwigo, […] kres twojej miłości leży dalej, poza granicami tego, co tutaj, na zamek wawelski, na polski tron, przyniosło twoje dziewczęce serce. Kres twojej miłości leży dalej. Bóg cię postawił w pośrodku ludów i narodów. Powołał cię, abyś ogarnęła swym sercem ich losy, ich dążenia, ich zmagania. Abyś odgadła Boże zamiary w stosunku do Polski, do Litwy, do ziem ruskich”.

Ojciec Święty widział Jadwigę Andegaweńską jako patronkę jednej Europy, która buduje swoją przyszłość na Chrystusie, widział Ją jako mądrą Panią Wawelską, uczestniczącą w kształtowaniu polityki wielkiego państwa jagiellońskiego, a jednocześnie zatroskaną o zwykłego człowieka, o jego potrzeby materialne i duchowe.

Kardynał zauważył, że „polityka [Królowej Jadwigi], czyli troska o wspólny dom Rzeczypospolitej wielu narodów wyrastała z zakorzenienia w kontemplacji tajemnicy krzyża, z wsłuchiwania się w każde słowo Chrystusa i rozważania Go w swoim sercu. Ten duch kontemplacji przekładał się na bardzo konkretne działanie, w którym dominowała myśl przyprowadzenia wszystkich do Jezusa. Hagiografowie i kaznodzieje, nie bez przyczyny, widzą w Niej spełnienie ewangelicznego ideału Marii i Marty”. Podkreślił wkład Królowej Jadwigi w odnowienie Akademii Krakowskiej i znaczenie powstałego Wydziału Teologicznego.

Kardynał dziękując Bogu za dar kanonizacji Jadwigi Andegaweńskiej, za Jej życie i dobro, które jest po dziś dzień naszym udziałem, prosił, abyśmy uczyli się od niej miłości do Chrystusa, przywołując słowa Sługi Bożego Jana Pawła II: „Dziś chcemy uklęknąć razem z tobą, Jadwigo, u stóp wawelskiego krzyża, aby usłyszeć echo tej lekcji miłości, której ty słuchałaś. Od ciebie chcemy uczyć się, jak ją wypełniać w naszych czasach”.

Z kolei rektor PAT ks. prof. dr hab. Jan Maciej Dyduch przypomniał zebranym spotkanie Jana Pawła II w kolegiacie św. Anny w dniu kanonizacji św. Jadwigi Królowej ze światem nauki, w którym uczestniczyli rektorzy wyższych uczelni. W roku kanonizacji powstała także Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, do której należy również Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie. Przedstawiciele tej Konferencji pragnąc uczcić 10. rocznicę jej powstania przybyli do Krakowa. Zauważył, że Jadwiga Królowa przyczyniła się do powstania jednego uniwersytetu, a obecnie poprzez zawirowania dziejowe czy zrządzenie Bożej Opatrzności jest patronką dwu zaprzyjaźnionych uczelni.

Prorektor PAT, ks. prof. dr hab. Kazimierz Panuś, organizator omawianej sesji, uzasadnił jej temat, przytaczając źródło, czyli list Królowej Jadwigi do Jagiełły tuż przed narodzeniem jej dziecka, i zakończył część oficjalną, przekazując prowadzenie obrad dziekanowi Wydziału Historii Kościoła PAT, ks. dr. hab. Janowi Szczepaniakowi, prof. PAT.

Jako pierwszy zabrał głos prof. dr hab. Tadeusz Ulewicz, nestor polskich filologów Uniwersytetu Jagiellońskiego, który rozpoczął swoje wystąpienie od stwierdzenia, że od dziecka wychowany był w kulcie świętej Królowej Jadwigi i z Wawelem i przekazał wiele cennych informacji zarówno o Królowej Jadwidze, jak i o Uniwersytecie. Następnie prof. dr hab. Krzysztof Ożóg z UJ zapoznał uczestników z „Kulturą umysłową dworu Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły u schyłku XIV wieku, a dr hab. Stanisław A. Sroka także z UJ z „Kulturą dworu Andegawenów węgierskich”.

Z kolei wystąpienie prof. dr. hab. Ewy Marii Śnieżyńskiej-Stolot (UJ) „Nurt devotio moderna na dworze Jadwigi i Jagiełły” ukazało trendy duchowe, jakimi zajmowano się w czasach panowania Jadwigi Królowej. Kontynuacją tych rozważań był referat ks. dr. hab. Grzegorza Rysia (PAT) „W stronę duchowości Jadwigi Królowej w Liber de Passionis Jana Szczekny”.

Po przerwie referatem dr. hab. Alberta Gorzkowskiego (UJ): „Pierwiosnki jagiellońskiego humanizmu” rozpoczęto drugą część obrad. Na uwagę zasługuje wystąpienie ks. prof. dr. hab. Kazimierza Panusia (PAT): „Długo czekałaś Jadwigo! Święta Pani Wawelska w kazaniach kard. Karola Wojtyły i Jana Pawła II”. Swoim wystąpieniem przybliżył słuchaczom treść i formę kazań i homilii sługi Bożego Jana Pawła II, a także wynikające z nich przesłania dla słuchaczy. Ostatnie wystąpienie zamykające sesję to: „Św. Jadwiga Królowa w dziesięć lat po kanonizacji” wygłoszone przez dr Stanisławę Postawę (PAT), która przez ostatnie 10 lat opiekuje się społecznie Archiwum Świętej Jadwigi Królowej.

Po krótkiej dyskusji, w której m.in. wystąpiła dyrektorka jednej ze szkół, zapraszając na I Zjazd Rodziny Szkół im. Świętej Jadwigi Królowej w Krakowie w dniu 8 czerwca br. [http://www.rodzinajadwigiwawelskiej.pl], obrady zakończył ks. prof. Kazimierz Panuś, zapewniając, że materiały z tej sesji ukażą się drukiem.

dr Stanisława Postawa

Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie

„Vita Academica”, nr 3 (39)/2007

PROGRAM SESJI

Prowadzenie sesji: ks. dr hab. Jan Szczepaniak, prof. PAT, dziekan Wydziału Historii PAT

9.00

kard. Stanisław Dziwisz

Otwarcie sesji

ks. prof. dr hab. Jan Dyduch – rektor PAT

Wprowadzenie

prof. dr hab. Karol Musioł

Słowo Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego

prof. dr hab. Tadeusz Ulewicz (UJ)

Zagajenie

9.45

prof. dr hab. Krzysztof Ożóg (UJ)

Kultura umysłowa dworu Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły u schyłku XIV wieku

10.10

dr hab. Stanisław A. Sroka (UJ)

Kultura dworu Andegawenów wegierskich

10.30

prof. dr hab. Ewa Maria Śnieżyńska-Stolot (UJ)

Nurt devotio moderna na dworze Jadwigi i Jagiełły

10.55

ks. dr hab. Grzegorz Ryś (PAT)

Maria i Marta. Duchowość podpowiadana władcom

11.20-11.40 przerwa

11.40

dr hab. Albert Gorzkowski (UJ)

Pierwiosnki jagiellońskiego humanizmu

12.00

dr hab. Roman Mazurkiewicz (AP)

Św. Jadwiga Królowa w zwierciadle wieków

12.20

ks. prof. dr hab. Kazimierz Panuś (PAT)

„Długo czekałaś Jadwigo!” Święta Pani Wawelska w kazaniach kard. Karola Wojtyły i Jana Pawła II

12.40

dr Stanisława Postawa (PAT)

Św. Jadwiga Królowa w dziesięć lat po kanonizacji

13.00

Dyskusja